Auteursrecht op een foto
Hoewel ik eigenlijk aan mijn boek wil werken, word ik sinds 7 maart belaagd door ANP. Ik heb een van hun foto's op mijn website gebruikt, waar zij kennelijk de copyright op hebben. Of ik even 370,56 wil overmaken voor een licentie van een jaar. Als ik voor 13 maart betaal, krijg ik 10% korting.
Ik stuurde de volgende mail:
---
NPO heeft deze foto ook gebruikt, en net als ik alleen Foto: ANP erbij gezet. Als er copyright op zit, moeten ze dat er toch bijzetten? En iets als 'onder licentie van'?
Maar goed, ik heb de foto meteen verwijderd. Hoewel ik vanaf nu af aan ANP zal proberen te vermijden, lijkt het me nog best lastig om problemen te voorkomen als zelfs NPO er niet duidelijk in is.
Vaak zijn er trouwens uitzonderingen voor niet-commercieel gebruik. Zelf publiceer ik ook alles in Creative Commons, met naamsvermelding en voor niet-commercieel gebruik.
---
Ze antwoorden dat ik toch moet betalen.
Ik mailde het volgende:
---
Bedankt voor de geautomatiseerde mail. Graag ontvang ik vanaf nu een door een mens geschreven antwoord.
Deze nieuwe informatie komt niet overeen met de eerste mail. Daarin staat dat ik de foto kan blijven gebruiken als ik betaal. Oftewel: als ik niet betaal, kan ik de foto niet blijven gebruiken. Hem verwijderen is dan dus voldoende. Dat heb ik meteen gedaan.
In de eerste mail zou dus eigenlijk moeten staan dat ik een boete krijg, maar de vraag is of jullie daartoe gewettigd zijn. Dan zou ik ook arbitrair mailtjes naar mensen kunnen sturen omdat ze iets hebben gedaan waarvan ze niet wisten dat dat van mij niet mocht. Nogal dubieus.
Als het gaat om kwesties die niet algemeen bekend zijn, zoals deze, zou je eerst een waarschuwing moeten krijgen. Gewoon omdat je niet van iedereen kunt verwachten dat ze alles weten. Als het niet verplicht is, is het in ieder geval wel zo sympathiek. Pas als iemand geen gehoor aan de waarschuwing zou geven, zou het wellicht terecht zijn actie te ondernemen. Dan nog vind ik dat er strikt onderscheid gemaakt zou moeten worden tussen commercieel en niet-commercieel gebruik. Niet-commercieel gebruik zou met naamsvermelding zou kosteloos moeten zijn, maar dat is mijn mening.
Voor mij is het onderscheid tussen een terechte boete (want laten we wel wezen, dit is geen verzoek tot het nemen van een licentie meer) en phishing niet waarneembaar. Graag hoor ik wat het verschil is.
Nogmaals: graag een door een mens geschreven antwoord, een standaardtekstje kan ik niet serieus nemen.
---
Ik krijg nu een persoonlijke mail, dat ze niet verplicht zijn om te waarschuwen en dat ik de boete gewoon moet betalen.
Ik stuurde deze mail:
---
Bedankt voor de persoonlijke mail.
Ik ontken niet dat er inbreuk is geweest. Daar gaat mij niet om. Dat de fotografen hun inkomsten uit hun foto's halen, lijkt me evident. De vraag is: willen zij dat doen over de rug van goedbedoelende mensen die zonder winstbejag de wereld een beetje mooier willen maken? Ik vraag me ten zeerste af of ze dat willen. Ik weet het eigenlijk wel zeker. Fotograaf word je niet om rijk te worden over de rug van anderen. Fotograaf word je omdat je jou kijk op de wereld wilt laten zien. Fotografie is daar een prachtig medium voor.
Mijn medium is onder andere tekst. Omdat ik niet overal aanwezig kan zijn en ook niet kan illustreren, ben ik vaak afhankelijk van andere mensen om een beeld bij mijn teksten te krijgen. Als ik een foto aantref van een grote organisatie als NPO en zij volstaan met 'Foto: ANP', dan ga ik ervan uit dat er geen copyright op zit. Anders zou er 'Copyright: ANP' staan. Nu weet ik dat dat niet zo is, hoewel ik me wel afvraag waarom NPO daar geen gezeur mee krijgt, leidt dat niet tot het door jullie gevreesde sneeuwbaleffect? De vraag is natuurlijk: hoe weet ik 100% zeker dat ik niet in de problemen kom als ik een foto met bronvermelding plaats?
Je zegt dat jullie niet verplicht zijn om een waarschuwing te geven. Het zou wel netjes zijn, toch? Ook beter voor de maatschappij: ik geloof erin dat we allemaal fouten moeten maken, omdat we daar het meeste van leren. Als je fouten meteen afstraft, krijgen mensen de neiging tot een verlammend perfectionisme, waarin creativiteit uitdooft. Niet de wereld waar ik op zit te wachten, eerlijk gezegd: een mijnenveld waar een misstap je duur te staan komt. Je weet pas achteraf wat de misstap was. Angstaanjagend, toch?
Wel fijn dat je toegeeft dat het een boete is, Esmé. Het roept wel een heleboel vragen op. Hoe werkt dat precies in een rechtsstaat? Kan ik jullie dan ook een boete geven voor cyberpesten of nachtrustderving? Jullie profiteren nu ook van mijn expertise op het gebied van menselijk met elkaar omgaan, waarom word ik daar niet voor beloond? Waarom zouden jullie ongenaakbaar zijn? Jullie zijn aanklager, jury en rechter, maar er is geen verdediging mogelijk. Ik kan wel door blijven gaan, maar ik denk dat het wel duidelijk is.
In plaats van geld afhandig maken van mensen die het helemaal niet kunnen missen, zouden jullie je pijlen beter kunnen richten op
generatieve AI: dat is de ultieme plagiaatmachine. Die maakt niet alleen bagger van prachtige kunst, maar AI wekt ook de illusie dat we kunstenaars niet meer nodig gaan hebben in de toekomst. In werkelijkheid gaan we ze harder nodig hebben dan ooit. Ik neem aan dat jullie het ook geen verbetering zouden vinden als iedereen alleen nog maar AI-beelden zou plaatsen? Het zou onze kijk op de werkelijkheid enorm aantasten. Ik vind het in ieder geval helemaal niks.
Het moge duidelijk zijn: jullie hebben me nog niet weten te overtuigen. Ik ga nu echt weer verder schrijven aan mijn boek, dat ik uitgeef onder een copyleft-licentie: het doorsturen ervan zonder er geld voor te vragen wordt op prijs gesteld. Ik geloof namelijk dat er overvloed is: dat datgene dat je nodig hebt, naar je toe komt op het moment dat je het nodig hebt. Dat is heel wat anders dan overdaad: dat er van alles veel te veel is, maar dat slecht een deel van de mensen er toegang toe heeft. Dat verhaal heeft zijn beste tijd gehad. Ik geloof er in ieder geval niet meer in.
---
Hun antwoord: we kunnen 30% korting geven, maar je moet gewoon betalen. Geen enkele inhoudelijke reactie op mijn relaas.
Wat zou jij in deze situatie doen? Ze blijven gewoon pesten tot ik betaal, maar daarmee geef ik toe aan een systeem waar niet achter sta en waar anderen ook weer slachtoffer van worden. Het is echter wel een enorm energie-lek aan het worden.
Ik vind dat alles zou moeten stromen, net als dit water. Niet iedereen is het daar kennelijk mee eens.
Deze foto heb ik zelf gemaakt in Noorwegen, ik neem geen enkel risico!
Comments
Post a Comment