Onderzoek naar Volwassen Uitkomsten van Thuisonderwijs (Europa & VS)

Dit document geeft een overzicht van recente en relevante wetenschappelijke bronnen over de levensloopuitkomsten van volwassenen die als kind thuisonderwijs kregen, met nadruk op Europese context en recente Amerikaanse studies. De nadruk ligt op levensvreugde, beroepskeuze en maatschappelijke participatie. 1. Europa (inclusief Nederland en VK) 1 ■■ **Eurydice (2018)** – Overzichtsrapport over thuisonderwijs in Europa. Conclusie: nauwelijks empirische data over lange-termijn uitkomsten van volwassenen. Thuisonderwijs is juridisch en cultureel sterk verschillend per land. 2 ■■ **Nederland** – Beleidsstukken (OCW, 2019; Onderwijsraad, 2020) verwijzen vooral naar VS-data. Geen Nederlandse longitudinale of vergelijkende studies over volwassenen uit thuisonderwijs. 3 ■■ **Harriet Pattison & Alan Thomas (2007–2020)** – Kwalitatieve onderzoeken naar motivatie en leerontwikkeling. Nadruk op zelfgestuurd leren, niet op latere loopbaan/geluk. 4 ■■ **UK Higher Education studies (2016–2021)** – Kleine studies over doorstroom naar hoger onderwijs, geen causale vergelijkingen van levensloopuitkomsten. 2. Recente Amerikaanse studies 1 **Brian D. Ray (2003, 2023, NHERI)** – Enquêtes onder duizenden volwassenen met thuisonderwijs. Vinden hoge tevredenheid met leven en bovengemiddelde maatschappelijke participatie. Beperkingen: zelfselectie, geen controle op sociaal-economische achtergrond. 2 **Cardus Education Survey (Cheng & Watson, 2021)** – Onderzoekt 'diverse outcomes' bij volwassenen met verschillende mate van thuisonderwijs. Resultaten: hogere levensvreugde en civieke betrokkenheid, maar iets lagere inkomens bij langdurig thuisonderwijs. 3 **Hamlin (2022)** – Peer-reviewed analyse van psychologisch en sociaal welzijn. Conclusie: geen negatieve effecten; thuisonderwezen volwassenen rapporteren gelijke of hogere tevredenheid over sociale relaties en zelfredzaamheid. 4 **Kunzman & Gaither (2022)** – Systematische review van empirisch onderzoek wereldwijd. Meeste studies tonen neutrale tot positieve uitkomsten, maar methodologische kwaliteit wisselt sterk. 3. Methodologische kanttekeningen - Er bestaan nauwelijks gerandomiseerde of longitudinale vergelijkingen tussen thuisonderwijs en regulier onderwijs. - Steekproeven zijn vaak klein of niet representatief. - “Thuisonderwijs” verschilt sterk in duur, structuur en ouderbetrokkenheid per land. - Europese context (juridisch, cultureel) wijkt af van de VS, waardoor generalisatie beperkt is. **Conclusie:** Voor Europa zijn er op dit moment geen kwantitatieve studies die overtuigend aantonen dat volwassenen met thuisonderwijs hogere of lagere levensvreugde of specifieke beroepsprofielen hebben dan hun regulier-geschoolde leeftijdsgenoten. De Amerikaanse literatuur wijst overwegend op gelijke of positieve uitkomsten, maar met belangrijke methodologische beperkingen. Er is behoefte aan Europees longitudinaal onderzoek met representatieve steekproeven.