"Dat was niet de bedoeling" (tekstversie)
#Brekend. ALMERE / DEN HAAG – Een reeks kleinschalige, nauwelijks aangekondigde experimenten in Nederlandse wijken heeft geleid tot inzichten die door betrokken bestuurders worden omschreven als “lastig te ontkennen, maar moeilijk bestuurbaar”. Wat begon als incidenteel meebewegen, groeide uit tot iets dat steeds minder op beleid leek. Ontdekking 1: #Mensen zijn geen traject. In buurten waar bewoners zonder vooraf vastgestelde agenda bij elkaar kwamen, gebeurde iets onverwachts: het probleem werd kleiner zodra het gezamenlijk werd uitgesproken. “Wij hadden hier drie domeinen voor ingericht,” zegt een ambtenaar. “Zij hadden één gesprek. Dat bleek voldoende.” In interne stukken wordt inmiddels gesproken over ongewenste eenvoud.
Ontdekking 2: #Toegankelijkheid werkt breder dan bedoeld. Toen bijeenkomsten echt toegankelijk werden gemaakt, duidelijke taal, rust, ruimte voor kinderen, geen dwingend tempo, steeg de opkomst. Niet alleen van mensen met een beperking. Ook van mensen die nooit zo werden genoemd.
“Blijkbaar heeft bijna iedereen behoefte aan helderheid,” aldus een projectleider, zichtbaar verrast. Het woord inclusie wordt voorlopig vermeden, “omdat het effect te groot is”.
Ontdekking 3: #Eigenaarschap ontstaat zodra het ergens over gáát. In een proef rond lokale energie werd bewoners gevraagd niet mee te praten, maar mede-eigenaar te worden. De vrees voor gebrek aan draagvlak verdween.
“Zodra het van hen was, gedroegen ze zich ernaar,” zegt een wethouder. “Dat was niet ingecalculeerd.”
Ontdekking 4: #Wantrouwen blijkt een kostbare gewoonte. Waar controlemechanismen werden teruggeschroefd, gebeurde iets ongewoons: het aantal problemen nam af.
“Fraude bleek geen vertrekpunt,” stelt een accountant. “Maar een reactie op hoe we mensen benaderen.”
Het ministerie onderzoekt of vertrouwen tijdelijk kan worden toegestaan.
Ontdekking 5: #Kunst functioneert als infrastructuur. In wijken waar culturele initiatieven niet als decoratie maar als basis werden gezien, veranderde het sociale verkeer. Mensen bleven. Keken. Raakten betrokken.
“Het leek alsof er weer een publiek ontstond,” zegt een cultuurambtenaar. “Niet een doelgroep.”
Ontdekking 6: #Tijd nemen versnelt besluitvorming. In één project werd besloten geen deadline vast te stellen. Binnen enkele maanden lag er een gedragen plan.
“Zonder druk bleek niemand te verdwalen,” aldus het projectteam. “Het blijft onverklaarbaar.”
Ontdekking 7: #Erkenning voorkomt escalatie. Toen bestuurders hardop erkenden dat beleid soms schade aanricht, ontstond geen crisis maar rust.
“Het hielp dat iemand het zei,” aldus een inwoner. “Wij wisten het al.”
Als laatste: Voorzichtig alarm. Bestuurlijke netwerken waarschuwen voor een toename van menselijkheid en een afname van voorspelbaarheid. De ontwikkelingen worden gemonitord. Bewoners zijn al veel verder. Niet via pilots. Niet via programma’s. Maar via wat ontstaat wanneer mensen serieus worden genomen.
Comments
Post a Comment